Orta Kulak Kristalleri Belirtileri ve Tedavisi

Orta kulak kristalleri, başınızı hareket ettirdiğinizde veya yatakta bir yöne diğer yöne doğru dönerken, ayakkabılarınızı bağlamak için eğildiğiniz zaman veya bir rafa uzanırken birden bulunduğunuz ortamın dönmeye başladığını hissediyorsanız bu durum iç kulak kristalleri kaynaklı baş dönmesine sebep olabilir.

Yerinden Oynayan Orta Kulak Kristalleri Baş Döndürüyor

İç kulak kristallerinin yerinden oynaması diye bilinen "Benign Pozisyonel Paroksismal Vertigo" (BPPV) başın pozisyonu ile ilgili olarak birden başlayan kısa süren ve bütün dünyayı başınıza yıkılıyormuş hissi veren bir baş dönmesi çeşididir. İç kulaktaki denge merkezinde olan kristallerin arka yarım daire kanallarına düşmesi ile meydana gelir. Baş dönmesi şikâyetleri ile doktora giden hastaların ortalama olarak %20'si bu sorunu yaşamaktadır. Bu durumu tetikleyen pozisyon çoğunlukla "Nistagmus" adı verilen ani göz hareketlerine sebep olabilir. Bu göz hareketinin özelliği ise iç kulağın etkilenen kısmına göre daha değişir ve tanıya yardımcı olmasıdır. Hastalığın başlangıcı aniden ve çoğunlukla baş hareketi ile tetiklenir. Bazen uykudan bile uyandırabilir. Çoğunlukla şikâyetler 20-30 saniye kadar sürer ve dakikalar içinde ise normale döner. Bu şikâyet bazen günler veya haftalar sürebilir, ender olarak da aylara veya yıllara yayılabilir. Bazı hastalarda periyodik olarak düzelip tekrarlayabilir. Bazı şiddetli vakalarda ise çok hafif baş hareketi ile çok ciddi bir baş dönmesine sebep olabilir. Öteki baş dönmelerinden farklı olarak hastaların baş dönmesi atakları arasında çok az şikâyetleri vardır ya da tamamen normaldir.

Orta Kulak Kristalleri Tanısı Nasıl Konulur?

İç kulak kristallerinden kaynaklanan baş dönmesini genelde muayene ile saptanır. Tanıda bazı pozisyon testlerinden yararlanılmaktadır. Dix-Hallpike manevrası uygulanır. Bu testlerde hasta oturur pozisyondayken aniden yatar pozisyona getirilir ve bu sırada ise başa belli bir pozisyon verilmektedir. 20-30 saniye beklendikten sonra hasta oturur pozisyona tekrar alınır. Eğer tipik bir göz hareketi gözlenmezse test diğer taraf için tekrarlanmaktadır. Bu testte tipik göz hareketlerinin gözlenmesi tanı için çok önemlidir. Manevralar ile tanı rahatlıkla konulabildiği için sıklıkla ek bir teste gereksinim olmamaktadır.

Orta Kulak Kristalleri Tedavisi Nasıl Yapılır?

Re pozisyon manevraları yüksek başarı oranı ve düşük riskler sebebiyle genellikle ilk tedavi tercih edilir. Bu manevraların değişik tipleri olup, tanı esnasında düşünülen iç kulak patolojisine göre düzeltici olan manevra tipi tercih edilmektedir. İlaç tedavisi altta yatan sorunu çözmeyip, maskelediği için genellikle fazla tercih edilmez. Ayrıca hastalar ilaçların uyku yapıcı ve sersemletici etkilerinden dolayı dikkat gerektiren işlerden uzak durmaları gerekir. Re pozisyon manevralarından daha sonra 24-48 saat boyunca düz bir biçimde yatmak yerine, baş yukarıda olacak bir şekilde ve yüksek yastıklarla desteklenmiş olarak yatılmalıdır. İlk 1 hafta ani baş hareketlerinden kaçınılması gerekir. Bu manevralar genel olarak birer hafta aralarla birkaç kez tekrarlanır. Genelde 2'nci manevradan sonra evde egzersiz programları başlamaktadır. Çoğunlukla 6 hafta içinde hastalarda başarılı sonuçlar alınır.

Orta Kulak Kristalleri ve Yaşam Kalitesi

Orta kulak kristallerinin yerinden oynaması, yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilir. Bu durum, günlük aktivitelerinizi kısıtlayabilir ve hatta iş performansınızı düşürebilir. Ancak doğru tanı ve tedavi yöntemleri ile bu sorun büyük ölçüde kontrol altına alınabilir. Tedavi sürecinde doktorunuzun önerilerine uymak ve düzenli kontrollerinizi aksatmamak önemlidir.

Orta Kulak Kristalleri ve Önleyici Tedbirler

Orta kulak kristallerinin yerinden oynamasını önlemek için bazı basit önlemler alabilirsiniz:

Başınızı ani hareketlerden kaçının.
Yatarken yüksek yastık kullanın.
Başınızı destekleyerek yavaşça hareket edin.
Stres yönetimi tekniklerini uygulayın.
Düzenli egzersiz yaparak denge sisteminizi güçlendirin.

Bu önlemler, baş dönmesi ataklarının sıklığını ve şiddetini azaltmada yardımcı olabilir. Ancak, belirtiler devam ederse mutlaka bir uzmana danışmalısınız.