Kepçe kulak ameliyatı, kulaklardaki kepçe kulak deformasyonun düzeltilmesi ve kulaktaki eksik kıvrımların yeniden şekillendirilmesi amacıyla uygulanan estetik bir operasyondur. Kepçe kulak deformasyonu, anne karnında başlayan kulak kıkırdaklarının oluşmamasından kaynaklanan bir şekil bozukluğudur. Bu durumu büyük kulak sorunuyla karıştırmamak gerekir. Kepçe kulak deformasyonunda kulak kıvrımları siliktir ve kulak ile baş açısı daha geniş olur. Bu sorundan toplumdaki her 20 kişiden biri etkilenebilir. Kepçe kulak deformasyonu işitme sorunlarına yol açmasa da kişilerde estetik kaygılarla birlikte psikolojik sorunlara neden olabilir.

Kepçe kulak sorununun giderilmesi için yapılan kepçe kulak ameliyatı tıpta "otoplasti" olarak tanımlanır. Bu sorunu yaşayan kişiler, doğuştan itibaren bu problemi yaşadıkları için, ameliyat kulak gelişiminin büyük oranda tamamlandığı 5-6 yaşlarından itibaren yapılabilir. Kepçe kulak ameliyatı için belirlenen bu alt yaş sınırı dışında üst yaş sınırı da bulunmamaktadır. Bu yaşları geçen herkese ameliyat yapılabilir.

Kepçe kulak ameliyatı estetik bir operasyon olsa da aslında tedavi edici bir özelliği vardır. Doğuştan gelen kepçe kulak deformasyonu nedeniyle kişinin olumsuz etkilenmesini önler. Bu sorunu gidermek için kulağın gelişimini tamamlaması beklenmelidir. 5-6 yaşlarına kadar kulak kepçesi gelişimini tamamına yakın oranda tamamlar. Ameliyatın bu yaşlardan itibaren yapılması mümkündür. Özellikle okul çağında meydana gelebilecek travmaların önlenmesi ve çocuğun ruhsal sorunlar yaşamaması için kepçe kulak ameliyatının okul çağından önce yapılması önerilmektedir. Ancak bazı durumlarda ameliyat ertelenmektedir. Kişiler zamanında ameliyat olmadım düşüncesiyle yaşamlarına bu estetik problemle devam edebilir. Ancak unutulmaması gereken kepçe kulak deformasyonunun her yaştan kişiyi etkileyebileceğidir. Kadınlar saçlarıyla kulaklarını gizlemeye çalışır, erkekler ise kendilerini toplumdan gizlemeye çalışır. Bu yüzden ameliyatın ihmal edilmemesi önerilir.

Kulağın üst kıvrımında ve diğer yapılarında eksiklik olması ya da kulak ile başın yaptığı açının fazla olması kepçe kulak sorununun olduğunu gösterir. Kepçe kulak ameliyatı çocukluk döneminde en fazla yapılan estetik operasyonların başında gelir. Bu ameliyat için farklı teknikler kullanılabilir. Bunların tercihi hastanın durumuna ve doktorun seçimine göre yapılır. Bu teknikler ise;

Kepçe kulak ameliyatı sırasında kullanılacak tekniğin belirlenmesi başta kulak deformitesine bağlı olmakla birlikte, cerrahın uzmanlık alanı ve hastanın seçimi de bunda etkili olabilir. Operasyonun süresi yapılacak işlemlere göre 1-2 saat devam edebilir. Ameliyat sona erdiğinde kafaya takılan bandaj iyileşmeyi hızlandıracaktır. Bandajın çıkarılmasından sonra hastalar tenisçi bandı takarlar. Dikişler genellikle kendiliğinden eridiği için dikiş alınmasına gerek kalmaz. Hastalarda ameliyatın ardından rahatsız edici ağrı olmaz. Sadece sızlama tarzında ağrı oluşabilir.

Ameliyatın ardından yapılan ilk pansuman sırasında kepçe kulak deformasyonunun düzeldiğini görmek mümkündür. Fakat henüz morluk, ödem ve şişlik gibi etkiler olduğundan kulakların son halini görmek için bunların geçmesi beklenmelidir. Ameliyattaki tekniğe bağlı olarak etkilerde farklı derecelerde görülebilir. Ancak kepçe kulak ameliyatında iyileşme hızlı olur. İlk hafta içinde bile kulak şekli belli olmaya başlar. Birkaç ay içinde kulağın yeni şekli tam olarak oturur.

Kepçe kulak sorunu kişileri anne karnından itibaren etkiler. Bunu tedavi etmek için gecikilirse ciddi sorunlarla karşı karşıya kalınabilir. Otoplasti denilen kepçe kulak ameliyatı bu sorunun kalıcı olarak giderilmesini sağlar. Hem kulakla başın açısı normale getirilir hem de kulak kıvrımları düzeltilir. Ancak hastaların %1-2 oranında ameliyatta yapılan dikişlerinde biraz açılma olabilir. Bunun için küçük bir ameliyat yapılması gündeme gelebilir.

Bu ameliyatın risk oranı oldukça düşüktür. Ancak bunun da bir cerrahi girişim olduğu dikkate alınmalı ve potansiyel risklerin olabileceği unutulmamalıdır. Bunlar arasında kanama, enfeksiyon, hematom gibi riskler bulunmaktadır. Bu riskler ameliyattan önce hastalara aktarılır ve bu konuda bazı önlemler alınır. Ameliyattan sonra oluşabilecek komplikasyonlar arasında kulaklarda asimetri meydana gelmesi de bulunmaktadır. Ancak ameliyat öncesinde hastanın kulaklarında asimetri varsa bu kepçe kulak ameliyatında da düzeltilemez. Bu ameliyat deneyimli bir plastik cerrah tarafından yapılırsa, ameliyatta ve sonrasında oluşabilecek komplikasyonlar azaltılabilir. Ameliyatın sonuçları daha başarılı olur.

Kepçe kulak ameliyatı olan hastaların normal yaşama dönüşü iş ve sosyal yaşamlarını kapsar. Bu süreç kadın ve erkeklerde farklı şekilde işler. Kadınlar ameliyattan sonra bir süre kullanılması gereken saç bandını normalde de taktıkları için daha kısa sürede yaşamlarına devam edecek duruma gelebilir. Erkek hastalar ise normalde saç bandı kullanmadıklarından normal yaşama daha geç adapte olur. Ancak kepçe kulak sorunundan kurtulmak hastalar için, bu sürece giriş zamanından bile daha önemlidir.

Ameliyattan sonra saç bandının çıkarılmasıyla kulaklarda biraz kızarıklık ve ödem oluşması ameliyatın normal etkisi olarak görülür. Ödemin geçmesi bir hafta kadar sürer. Kızarıklık ise ödemin geçmesiyle birlikte kaybolur. Kulak ameliyatları en hızlı iyileşmenin olduğu cerrahi girişimlerdir. Kulaklarda kızarıklık olsa da bu sadece hastanın fark edebileceği derecededir.

Kepçe kulak ameliyatında hastaların genellikle iki kulağında birden deformite olur. Ancak bazı hastalarda kepçe kulak tek kulağı etkileyebilir. Bu durumda yine her iki kulak birden ameliyat edilir. Bunun nedeni ameliyattan sonra kulaklarda asimetri sorunu olmamasıdır.

Ameliyatın ardından hastalar takacakları tenisçi bandını 2 hafta kadar takar. İyileşmenin hızlı olması için bandı geceleri de takmaları istenir. Bu konuda kadınlar sorun yaşamasa da erkekler gündüzleri bant takmada zorlanabilir. Ancak geceleri mutlaka bandı takmaları gerekir. Bandın amacı kulakların kıvrılmasını önlemektir.

Hastalar yatarken kulaklarının üzerine yatmamaya özen göstermeli, yastığını yumuşak olandan tercih etmelidir. Kulaklardaki pansuman açıldığında nemlendirici krem kullanabilirler. Ayrıca kulaklarını yıkayabilirler. Bu süreçte kulakların güneşten korunması, darbelerden, travmadan korunması, sauna, solaryum gibi ortamlardan uzak durulması gerekir. 3 ay kadar bu önlemlere dikkat edilirse kulaklar tamamen iyileşmiş olur.